ბზობა (ბაიაობა), ქრისტიანული ეკლესიის ერთ-ერთი საუფლო დღესასწაულია ის აღდგომის წინა კვირა დღეს აღინიშნება. ქრისტიანულ მსახურებაში ბზობის დღესასწაული IV  საუკუნეში შემოვიდა. მისი შინაარსი დაფუძნებულია იერუსალიმში პასექის დღესასწაულზე იესო ქრისტეს დიდებით შესვლის ამბავთან. იესოს მოსახლეობა ზეიმით შეეგება, ზოგი მის სახედარს ფეხქვეშ თავის სამოსს უგებდა, ზოგი პალმის ტოტებს (და ბაიას) უფენდა, თან „ოსანას“ შესძახოდნენ. ბევრ ქვეყანაში, სადაც პალმა არ ხარობს, პალმის მაგივრობას ბზის ტოტები (ან ბაიის ყვავილები)  ასრულებს.

ბზობა საქართველოში

საქართველოში ბზობის რიტუალზე მღვდელმსახურნი მლოცველთა მიერ მიტანილ ბზის ტოტებს აკურთხებენ და „ოსანას“ გალობენ, ხოლო წინა წლის ბზა ცეცხლში უნდა დაიწვას. ბზის ტოტებსა და ბაიის ყვავილებს საკრალური დატვირთვა აქვს. ხალხური რწმენით, თუ ბზა მარცვლიანი იყო, ოჯახს უხვი მოსავალი ექნებოდა, თუ ბაია აყვავებული იყო, ოჯახი გახარებული და სავსე იქნებოდა.

მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში დღესასწაულის აღნიშვნის სხვადასხვა ტრადიციები აქვთ და მას Palm Sunday ეწოდება.

პოლონეთი

პოლინეთში პალმის ხე არ ხარობს, ამიტომ ხელოვნურ პალმის ტოტებს ამზადებენ და ქაღალდის ყვავილებითა და ბაფთებით რთავენ. საუკეთესოსა და ყველაზე დიდის გამოსავლენად კონკურსი იმართება. ამიტომ ზოგჯერ ასეთი ხელოვნური პალმა შესაძლოა 30 მეტრზე მეტი სიგრძის იყოს და მის წასაღებად ერთი ადამიანი არ კმაროდეს.

ფილიპინები

ფილიპინელები Palm Sunday-ს სღესასწაულზე პალმის ან გვიმრის ტოტებს რთული ფორებით წნავენ და მას palaspas-ს უწოდებენ. ღვთისმსახურების დროს ის მრევლს ჰაერში უჭირავს და მღვდელი მათ აკურთხებს. ამის შემდეგ სახლში მოაქვთ და შესასვლელ კარზე კიდებენ, ხოლო მომდევნო წელს გამხმარ ტოტებს ცეცხლში წვავენ.

ნორვეგია

ნორვეგიაში სახლებს არყის ხის ტოტებით რთავენ და კვერცხებს ღებავენ. ამ დღიდან აღდგომის მოლოდინში არიან და სახლს ზაფხულის ფერებით, სანთლებითა და ყვავილებით რთავენ. ბევრი ნორვეგიელისთვის აღდგომის წინ მთელი კვირა უქმეა და ამ დროს ოჯახთან დროის გასატარებლად, კითხვისთვის ან თხილამურებით სასრიალოდ იყენებენ.

ფინეთი

ფინეთში Palm Sunday-ს დღესასწაულზე ჰელოუინის ელემენტებით აღნიშნავენ. ბავშვები ჯადოქრებივით გამოეწყობიან, სახლიდან სახლში დადიან და ტირიფის ტოტებს სთავაზობენ ხურდისა და ტკბილეულის სანაცვლოდ.

ეთიოპია

ეთიოპიაში ამ დღესასწაულს Hosanna-ს ეძახიან, სიტყვა, რომელსაც იესოს დიდებით შემოსვლის დროს შესძახოდნენ. ამ განსაკუთრებულ დღეს მათ ხელში უჭირავთ როგორც პალმის მთლიანი ტოტები, ასევე პალმის ტოტებისგან დაწნულ ბეჭდებს თითებზე იკეთებენ.

ესპანეთი

ესპანეთში პალმის ტოტებს კრეფენ უძველეს პალმების ტყეში Palmeral de Elche-ში, რომელიც ევროპაში უდიდესია და UNESCO- მსოფლიო მემკვიდრეობის სიაშია შესული. პალმის ტოტებს მზისგან დაცულად ინახავენ და ამ გზით ისინი განსაკუთრებულ თეთრ ფერს იღებენ. შემდეგ მათ დაამუშავებენ და დეკორატიულ ფორმებად წნავენ.

ნიდერლანდები

ნიდერლანდებში ამ დღეს სიმბოლურად მამლის ფორმის კვერებს აცხობენ და მას ჯოხებისგან შეკრულ ჯვარზე ამაგრებენ, რომელიც ქაღალდის ბაფთებითა და ტკბილეულით არის გაფორმებული.

უელსი

უელსში ამ დღეს ,,Sul y Blodau“ ეწოდება, რაც ,,ყვავილების კვირას“ ნიშნავს. ამ დღის ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაწილი ძვირფასი ადამიანების საფლავების ყვავილებით მორთვაა. დღესასწაულამდე რამდენიმე დღით ადრე საფლავებს წმენდენ და რეცხავენ, ბალახებს ასუფთავებენ, ამიტომ ამ დღეს სასაფლაოს ტერიტორია ძალიან ლამაზი სანახავია. ხალხი ახალ სამოსში გამოეწყობა და საფლავებს ისე სტუმრობენ.

წყარო: 

 https://www.beyondpinkworld.com/featurestories/culture/palm-sunday-unique-celebratio-3278

 https://www.mypope.com.ph/the-most-unique-palm-sunday-traditions-around-the-world/

 https://www.cbc.ca/kidscbc2/the-feed/10-ways-people-celebrate-palm-sunday-around-the-world

 მთავარი ფოტო: https://cdn1.img.sputnik-georgia.com/